حقوق رسمی قضات دادگستری و قاعده حرمت اخذ اجرت بر واجبات

Authors

  • حجت عزیزالهی دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • عبدالرضا محمدحسین زاده دانشیار حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
  • محمدرضا رضوان طلب دانشیار الهیات، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Abstract:

   یکی از مناصب حایز اهمیت اجتماعی، منصب قضاوت است که مرجع رفع مخاصمات بین مردم قرار می‌گیرد؛ در شریعت اسلام تصدّی این منصب بر کسانی که اهلیت دارند واجب است. مشهور است بین فقها که اخذ اجرت بر واجبات حرام می‌باشد. برای اثبات این حرمت به آیات قرآن تمسّک شده که استدلال به آنها تمام نیست. در کنار این آیات، برخی روایات در نکوهش اجرت بر قضاوت وارد گردیده که آن را سحت و حرام معرفی کرده‌اندکه می‌توان این روایات را ناظر بر قضاتی که از جانب سطان جور منصوب می‌شوند دانست. در مقابل برخی برای حکم به جواز اخذ اجرت بر واجبات به ادلّه‌ای چون احترام عمل مسلمان و اطلاق ادله اجاره و بی‌اعتباری ادلّه مانعین استناد کرده‌اند که قابل دفاع به نظر می‌رسد. اما از آنجا که وظیفه قضات فعلی دادگستری طبق قانون صرفاً تطبیق دعاوی بر مواد قانونی است، می­توان آنها را کارشناس حقوقی نامید نه قاضی شرعی؛ لذا از نظر شرعی اخذ اجرت آنها بلامانع تلقی می‌شود. تحقیق حاضر این مباحث را مورد بررسی قرار می‌دهد و نتیجه می‌گیرد که اخذ اجرت بر قضاوت خالی از مانع شرعی می‌باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اخذ اجرت بر واجبات از دیدگاه مذاهب اسلامی

با آنکه گفته شده عدم جواز اخذ اجرت بر واجبات نزد فقهاء مشهور یا اجماعی است، ولی تبیین وجه آن با توجه به این که در آیات و روایات مطلبی جز در بعضی موارد خاص وارد نشده، از پیچیدگی های فقه به شمار می رود و این با مشاهده ی فتوای فقها به جواز اخذ اجرت بر واجبات نظامیه مضاعف می شود. مباحث مطرح شده در این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و کارایی زیادی در ابواب فقه علی الخصوص معاملات دارد. بدین منظ...

15 صفحه اول

بررسی آرای فقها در مورد منافات اخذ اجرت با قصد قربت با رویکردی بر دیدگاه امام خمینی(ره)

:یکی از موضوع‌های فقهی که از دیر باز در فقه  مطرح بوده و همزمان با تکامل فقه رشد کرده قاعدة حرمت اخذ اجرت بر واجبات است. از جمله ادله‌ای که موجب حکم به تحریم  اخذ اجرت شده است، ناسازگاری اخذ اجرت با قصد قربت است. این مسأله تأثیر زیادی در بینش فقهی فقیهان دارد تا جایی که بسیاری از آرای  ایشان درباره این قاعده بر محور همین سازگاری  یا ناسازگاری شکل گرفته است. اغلب فقها اخذ اجرت بر واجبات توصل...

full text

اجرت بر واجبات

مباحث این رساله در چهار فصل تهیه و تنظیم شده است . در فصل اول طی دو گفتار به بررسی و توضیح مفردات بحث پرداخته شده است . در فصل دوم: اصل مسئله و اقوال در آن و همچنین نظر مشهور فقهاء و ادله آنها مورد نقد و بررسی قرار گرفته است و در گفتار آخر آن موارد نقض نیز ذکر شده است . در فصل سوم: اهم مصادیق اجرت بر واجبات از قبیل: اجرت بر عبادات به نیابت از میت و اجرت بر تحمل و اداء شهادت و اجرت بر طبابت و اج...

15 صفحه اول

:« کاوشی نو در مساله اخذ اجرت بر واجبات(عبادی و تشکیلاتی)»

چکیده :این پایان نامه به یکی از موضوعات چالش بر انگیز فقه المعاملات یعنی اخذ اجرت بر واجبات اختصاص یافته است. در فصول مختلف پایان نامه وجوه ادله عقلی و نقلی حرمت اخذ اجرت بر واجبات در بخش واجبات عبادی و نظامی مورد تحلیل و نقد واقع شده است و نارسایی آن ها در اثبات مدعای کلی حرمت اخذ اجرت به اثبات رسیده است. حاصل اینکه حرمت اخذ اجرت بر واجبات به رغم آنکه مورد توجه فراوان فقهای عظام واقع شده است، ...

15 صفحه اول

بررسی حقوق کارشناسان رسمی دادگستری در حقوق ایران

مقرراتی در خصوص کارشناسی حاکم است که با بررسی دقیق آنها ابعاد مختلف این نهاد حقوقی از قبیل سابقه تاریخی و مبنای توسل به کارشناسی در حل و فصل دعاوی و مقررات حاکم بر کارشناسی مشخص می شود. دراین میان اشخاصی که با تکیه بر توانائیهای فنی و علمی در رشته های مختلف، مردم و نهادها و دستگاه قضایی را در جهت دستیابی به نتایج درست در حل اختلافات موجود و احقاق حقوق مراجعه کنندگان یاری می نمایند، کارشناس نام ...

full text

بررسی احکام فقهی اخذ اجرت بر واجبات براساس کتاب«بلغه الفقیه»، تألیف علامه محمد بحرالعلوم

چکیده مساله ی اخذ اجرت بر واجبات از زمان قدیم در میان فقها مطرح بوده و می توان دیدگاه های آنها را نسبت به جواز و عدم جواز به سه دسته ی کلی تقسیم کرد،که عبارت است از: الف) اخذ اجرت مطلقاً جایز نیست.(محقق ثانی، شهید ثانی، مقدس اردبیلی و...) ب)اخذ اجرت مطلقاً جایز است.(محقق خویی) ج)میان واجبات(عبادی و توصلی،کفائی و عینی، نفسی و غیری و...)تفصیل قائل شده اند.(شیخ انصاری، امام خمینی، فخرالمحققین و....

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 54

pages  129- 148

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023